DANE
Ludność: 86,206,000
PKB per capita (PPP international $): 3,300
Średnia długość życia k/m (lata): 69/75
Średnia długość zdrowego życia (lata, 2003): 60/63
Prawdopodobieństwo zgonu poniżej 5 roku życia (na 1 000 żywych urodzeń): 17
Wydatki na zdrowie per capita (USD, 2005): 221
wydatki na zdrowie w % PKB (2005): 6.0
Dane: WHO, 2006
INFORMACJE
W ostatnich latach stan zdrowia oraz ogólny poziom higieny uległ znaczniej poprawie. Pojawiła się natomiast rosnąca różnica pomiędzy tymi poziomami w poszczególnych częsciach kraju. W szczególności dotyczy to znacznej grupy biedniejszych mieszkańców wsi oraz licznych mniejszości narodowych. Śmiertelność niemowląt w rejonach górskich jest ośmiokrotnie większa niż w miastach. W Wietnamie nie ma głodu, jednak niedożywienie nadal pozostaje problemem. W ostatnich latach pojawiają się nowe problemy. Ponad 10.000 osób rocznie ginie w wypadkach drogowych, ilość zakażeń wirusem HIV i zachorowania na AIDS przybierają charakter epidemii. Rośnie liczba chorób i powikłań związanych z paleniem tytnoniu; Wietnamskie społeczeństwo zaczyna chorować na choroby cywilizacyjne: rak, cukrzyca, choroby wieńcowe stanowią główne wyzwanie dla systemu opieki zdrowotnej i są przyczyną prawie połowy zgonów.
Poziom opieki zdrowotnej w Wietnamie jest satysfakcjonujący. Dla większości osób pobyt w tropikalnym kraju jakim jest Wietnam pozbawiony jest nieprzyjemnych perturbacji zdrowotnych. W miastach poziom wyposażenia i dostępność placówek medycznych jest zadowalająca - większość lekarzy mówi lub rozumie język angielski (rzadziej francuski, rosyjski, niemiecki, itp). Trudniejsza sytuacja jest na prowincji oraz w obszarach o małym zaludnieniu (góry, pogranicze z Laosem i Chinami) - tam poziom opieki zdrowotnej może odbiegać od naszych oczekiwań - ale proste opatrzenie ran, szycie nogi, nastawienie złamania, RTG, EKG, itp można wykonać właściwie w całym kraju bezpiecznie.
Udając się do kraju tropikalnego jakim jest Wietnam, warto wiedzieć z jakimi chorobami można spotkać się na codzień. Choroby zakaźne są obecne, jednak bardzo sporadycznie notuje się przypadki ciężkich stanów i zgonów wśród osób przybywających na krótki pobyt. Choroby tropikalne występujące w Wietnamie to: Malaria (Południowy Wietnam, głownie delta Mekongu i obszary wiejskie), Gorączka Denga (Południowy Wietnam, głównie miasta), Cholera – istnieje, zakażenia dotyczą głównie terenów wiejskich w Północnym i Środkowym Wietnamie.
Największym problemem są choroby i problemy z przewodem pokarmowym. Jak w każdym kraju tropikalnym, również i w Wietnamie flora bakteryjna jest odmienna niż w krajach o chłodniejszym klimacie. Do najczęstszych problemów należą biegunki, zakażenia bakteryjne, worusowe oraz 'złapanie' pierwotniaków lub pasożytów. Większość zachorowań w Wietnamie można uniknąć zachowując podstawowe zasady higieny takie jak mycie rąk, używanie czystych naczyń, unikanie bezalkoholowych napojów z lodem, itp. Podobnie jest z chorobami dermatologicznymi. Warto zachować higienę osobistą - w miarę możliwości. Warto uważnie obserwować pojawiające się zmiany skórne. W razie konieczności skonsultować swoje wątpliwości z lekarzem jeszcze w Wietnamie. Problemem dla wielu osób są alergie pokarmowe oraz alergie słoneczne (tzw. heat rush). Silnie uczulające potrafią być: owoce morza, ananasy, mango, itp.
Problemy zdrowotne mogą pojawić się u osób leczących się kardiologicznie oraz pulmonologicznie. Warunki klimatyczne - duża wilgotność oraz wysoka temperatura - mogą przyczynić się do problemów zdrowotnych u osób z chorobami serca, astmą, nadciśnieniem, itp.
W przypadku gdy niepokojące symptomy pojawiają się po powrocie do Polski, należy koniecznie skontaktować się z lekarzem.
Warto zaopatrzyć się w informacje dotyczące aktualnegostanu zdrowia. Przed wyjazdem (szczególnie pierwszym) należy wybrać się do lekarza, który zdiagnozuje stan naszego zdrowia. Dodakowo warto posiadać potwierdzone infromacje na temat:
- bieżącego stanu zdrowia;
- przyjmowanych obecnie leków (warto mieć nazwę handlową i generyczną) w tym informację o chorobach przewlekłych w trakcie leczenia np: nadciśnienie, miażdżyca, astma, itp;
- przebytych chorób zakaźnych i przewlekłych (wyleczonych);
- informacje o uczuleniach (w tym uczuleniach na leki i środki znieczulające) i alergiach;
- dla osób posiadających strzykawki i igły (np. chorzy na cukrzycę) warto mieć odpowiednie zaświadczenie od lekarza o ich przeznaczeniu (unikniecie podejrzenia o bycie narkomanem, które to w Wietnamie może być mało zabawne);
- dla osób z chorobami serca - posiadanie kopii aktualnego EKG zrobionego przed wyjazdem
Warto posiadać aktualną książeczkę szczepień oraz informację o ważnych szczepieniach z dzieciństwa (nie wszędzie jest oczywiste na co jest się już zaszczepionym, a na co nie).
oparacowanie: www.polviet.com
PODRĘCZNA APTECZKA
Chociaż w Wietnamie można nabyć większość popularnych leków, warto mieć przy sobie podręczną apteczkę - aby w razie konieczności móc z niej szybko skorzystać. Nie polecamy żadnych antybiotyków (to zadanie lekarza). Poniżej spis tego, co warto mieć w takiej apteczce:
1. Plastry, bandaż + gaza
2. Środek dezynfekujący - polecam jodynę. Woda utleniona bywa mniej skuteczna.
3. Środek na przeczyszczenie - każdy na bazie LOPERAMIDU. Węgiel, Smecta i popularnie reklamowane środki to nie są produkty na klimat tropikalny
3a. Krople żołądkowe - świetnie łagodzą podrażnienia i problemy żołądkowe
4. Aspiryna bajerowska - najlepsza na przeziębienia, co ciekawe praktycznie niedostępna w Wietnamie
5. Inne środki przeciwbólowe na bazie IBUPROFENU i PARACETAMOLU
6. Krople do oczu / bezantybiotykowe
opracowanie: www.polviet.com
POPULARNE LEKI WIETNAMSKIE
Dostępność leków jest duża i są one w więkoszości orginalne. Istnieje pewien margines leków podrabianych - kopie orginalnych leków bywają sprzedawane głównie na wiejskiej prowincji oraz na pograniczu wietnamsko - chińskim. W dużych aptekach kopie leków są żadkością - nadzorem nad orginalnością zajmują się reprezentanci koncernów farmaceutycznych.
Dużą popularnością cieszą się w Wietnamie:
1. BO PHE - syrop na kaszel i ból gardła na bazie ziołowej. Producent: Naphaco, Wietnam
2. IMODIUM - środek na rozwolnienia i biegunki na bazie loperamidu. Producent: Olic, Tajalandia - marka: Janssen - Cilag
3. ALAXAN - środek przeciwbólowy na bazie ibuprofenu i acetaminoprofenu. Producent: United Pharma, Vietnam
4. ROHTO - fantastyczne krople do oczu - niwelują zmęczenia i podrażnienia. Producent: Rohto Mentholatum - Osaka, Vietnam
5. SALONPAS - plastry i kremy na bóle stawów i mięśni. Doskonałe na doraźne uśmierzenie bólów reumatycznych. Producent: Salonpas - Japan, Vietnam
Leki w aptekach dostępne są BEZ RECEPTY. Trzeba jednak wiedzieć, że w wietnamskich aptekach farmaceuta jest żadkością - większość osób sprzedających leki NIE MA ŻADNEJ WIEDZY MEDYCZNEJ ANI FARMACEUTYCZNEJ. Podawane przez sprzedawców informacje są często mylące lub nieprawdziwe!!!
opracowanie: www.polviet.com
PROBLEMY LOKOMOCYJNE
Podczas podróży możecie się spoktać zazwyczaj z problemem choroby lokomocyjnej. Jedyną pomocą w uniknięciu nieprzyjemnych efektów choroby lokomocyjnej jest wzięcie odpowiednich leków np: AVIOMARIN. W Wietnamie oferta leków na chorobę lokomocyjną jest różna od polskiej i trudno wskazać naprawdę skuteczny lek.
Warto natomiast wiedzieć o dwóch innych problemach, z którymi możemy się spotkać podczas podróżowania:
A. ZAKRZEPICA ŻYŁ GŁĘBOKICH (DEEP VAIN THROMBOSIS - DVT)
Podczas długich lotów gdy pasażer długo podróżuje w pozycji siedzącej - mogą wystąpić zakrzepy w dolnej części kończyn. Zazwyczaj nie ma żadnych symptomów, ale czasami pasażer może zauważyć opuchnięcie oraz zdrętwienie kończyn. W bardzo rzadkich sytuacjach gdy zakrzep jest bardzo rozległy, małe części zakrzepu mogą się dostać do serca lub płuc, powodując zatory płucne (powodując bóle klatki piersiowej, niewydolność płuc, a nawet nagłą śmierć). Objawy te mogą się pojawić nawet kilka dni po przelocie i w żadnych przypadku nie należy ich lekceważyć.
Prawdopodobieństwo wystąpienia zakrzepicy żył głębokich jest bardzo małe; jednakże z konsultacji lekarskiej przed podróżą powinny skorzystać:
• osoby, u których wystąpiły już zakrzepy żylne lub zatory płucne;
• pasażerowie powyżej 50. roku życia;
• osoby stosujące terapię hormonalną;
• kobiety w ciąży;
• osoby po operacji lub po urazach;
• osoby chorujące na raka;
• osoby chorujące na wrodzone zaburzenia krzepnięcia krwi;
• nałogowi palacze;
• osoby z nadwagą;
• osoby chorujące na żylaki żył.
Zakrzepicy żył głębokich można łatwo uniknąć:
• pijąc dużo wody;
• unikając picia alkoholu lub kofeiny;
• zginając nogi i rozciągając ręce co 30 minut;
• unikając krzyżowania nóg podczas siedzenia;
• nosząc luźne, wygodne ubrania podczas podróży;
• unikając przyjmowania środków nasennych;
• unikając noszenia uciskowych rajstop.
więcej informacji:
http://www.resmedica.pl/zdart8994.html
http://www.pfm.pl/u235/navi/200005
B. JETLAG
Popularne zaburzenie rytmu dnia występujące u osób podróżujących na długich dystansach. Dotyczy zazwyczaj lotów przekraczających 5 stref czasowych. Zazwyczaj jetlag objawia się:
- nudnościami,
- bezsennością,
- chronicznym zmęczeniem,
- apatią
Jak uniknąć jetlag-a:
- postaraj się zachować naturalny tryb dnia i nocy przed i po przylocie,
- nie śpij na krótkich lotach ani na lotniskach; nawet krótkie drzemki mogą wzmocnić jetlag,
- staraj się wstać możliwie wcześnie rano w dniu wylotu, nie śpij w czasie dnia w którym wylatujesz,
- po przylocie staraj się zachować zgodnie z zastanym czasem lokalnym. Nawet jeżeli jesteś zmęczony postaraj się nie spać w ciągu dnia
- po przylocie dostosuj swój tryb dnia (posiłki, praca, relax, ćwiczenia fizyczne, itp) do lokalnego czasu,
- po przylocie przebywaj na zewnątrz i w nasłonecznionych pomieszczeniach,
oparacowanie: www.polviet.com
CHOROBY ZAKAŹNE i TROPIKALNE WYSTĘPUJĄCE W WIETNAMIE
Przed wyjazdem warto wiedzieć z jakimi chorobami można się zetknąć w Wietnamie, jakie są możliwości zapobiegania, jakie szanse zakażenia oraz dowiedzieć się o odpowiedniej profilaktyce. Pod względem przebiegu choroby, ilości zachorowań oraz potencjalnej możliwości infekcji warto zapoznać się z następującymi chorobami: WZW B, WZW C, GORĄCZKA DENGA, MALARIA, HIV/AIDS, JZOM, TĘŻEC i TYFUS
A. CHOLERA
Cholera jest to ostra zakaźna i zaraźliwa choroba jelit, wywołana przez bakterie - przecinkowce cholery (vibrio cholerae). Okres wylęgania cholery, tzn. okres od zakażenia do wystąpienia pierwszych objawów, jest bardzo krótki - od mniej niż 1 doby do 5 dni. Charaterysytcznym objawem choroby jest ostra biegunka, tzn. liczne wypróżnienia, przeważnie bez bolów brzucha i bez gorączki, do których często dołaczają się wymioty nie poprzedzone mdłościami. W 90 % przypadków cholera przebiega łagodnie i jest trudna do odróżnienia od innych biegunek spowodowanych, tzw. zatruciem pokarmowym. Jednak u 10 % chorych przebieg choroby jest ciężki a nawet bardzo ciężki - wypróżnienia stają się coraz częstsze, wreszcie wydalane są bez przerwy bez parcia na stolec, traca kałowy charakter, stają się wodnisto-ryżowate. Te obfite wypróżnienia i gwałtowne wymioty doprowadzają szybko do odwodnienia chorego i w przypadkach nie leczonych do zgonu. Nie wiadomo na początku choroby jaki będzie jej przebieg - i dlatego zawsze gdy istnieje podejrzenie cholery - należy chorego przewieźć do szpitala zakaźnego.
Człowiek chory lub nosiciel (tzn. człowiek zakażony, ale nie wykazujący objawów choroby) wydala przecinkowce cholery wraz z kałem - który trafia do ścieków lub na miejsca, na które usuwane są ludzkie odchody. Od ścieków może ulec zakażeniu woda używana do picia, mycia i potrzeb gospodarcych, np. w rzekach, studniach, przybrzeżnych wodach jezior, mórz itp. - w wodzie przecinkowce cholery mogą się utrzymywać długo - nawet tygodniami.
Ludzie ulegają zakażeniu drogą pokarmową, najczęściej pijąc zanieczyszczoną wodę, lub spożywając zakażoną żywność zwłaszcza owoce i jarzyny, lody, małże, krewetki i inne tzw. owoce morza. Rzadziej dochodzi do zakażenia przez styczność z chorą osobą i jej otoczeniem, kiedy przecinkowce prznoszone są przez zanieczyszczone ręce.
Cholery można się nie bać, jeżeli będziemy:
- pić wodę wyłącznie świeżo przegotowaną, lub napoje gazowane fabrycznie butelkowane lub puszkowane,
- jeść posiłki tylko świeżo ugotowane, najlepiej jeszcze gorące oraz jarzyny wyłącznie ugotowane,
- jeść owoce umyte przegotowaną wodą i następnie obrane,
- nie jeść poza własnym domem surowych warzyw liściastych (sałata) i surowych owoców jagodowych, które trudno jest umyć i których nie można obrać,
- nie jeść przetrzymywanyh w lodówce potraw mlecznych, rybnych i mięsnych - niska temperatura nie niszczy przecinkowców.
Należy koniecznie pamiętać o umyciu rąk czystą wodą i mydłem po wyjściu z ubikacji, przed każdym posiłkiem, ja również przed przystąpieniem do przygotowania posiłków. Cholera występuje w Wietnamie, okresowo nasilaja się ilość zachorowań - ale trudno mówić o epidemii. Większość zachorowań dotyczy północnej części kraju - ze szczególnym uwzględnieniem terenów wiejskich.
Szczepienia przeciw cholerze są bardzo mało skuteczne dlatego ich stosowanie nie jest zalecane. O wiele skuteczniejsze w zapobieganiu zachorowaniom na cholerę jest rygorystyczne przestrzeganie zwykłych zasad higieny.
B. DUR BRZUSZNY (TYFUS BRZUSZNY)
Dur brzuszny, tyfus brzuszny, epidemiczna ostra choroba zakaźna wywołana przez pałeczkę duru brzusznego SalmoneIla typhi. Zakażenie następuje przez kontakt z chorym lub jego wydalinami, przez zakażoną wodę i produkty.
Główne zmiany chorobowe zachodzą w jelicie cienkim. Okres wylęgania wynosi 10-14 dni. Objawy: stopniowe narastanie gorączki, ból głowy, nieżyt górnych dróg oddechowych. Po kilku dniach gorączka wynosi 39-40° C i stale się utrzymuje na tym poziomie.
Poza tym występuje: bakteriemia, odurzenie, wysypka skórna (różyczka durowa), zmiany w układzie limfatycznym, powiększenie śledziony, objawy ze strony przewodu pokarmowego takie jak: biegunki, czasem zaparcia, wymioty.
Do groźnych powikłań należy krwotok jelitowy i przebicie owrzodzenia jelitowego do jamy otrzewnej. Innymi powikłaniami są: zapalenie pęcherza i dróg moczowych, zapalenie płuc, zapalenie mięśnia sercowego, bardzo rzadko zapalenie mózgu.
Szczepionka: jest (UWAGA! Szczepionka nie daje 100% ochrony przed zakażeniem!)
C. DUR PLAMISTY (TYFUS PLAMISTY)
Dur plamisty, tyfus plamisty, dur wysypkowy, dur osutkowy, choroba zakaźna (z grupy riketsjoz) wywoływana przez bakterie z rodziny Rickettsiaceae. Rozróżnia się:
1) dur plamisty epidemiczny, wywoływany przez Rickettsia prowazekii - źródłem zakażenia jest chory człowiek, przenosicielem wesz odzieżowa, rzadziej głowowa. Zarazki znajdują się w kale wszy i zostają wtarte w naskórek uszkodzony przez zadrapanie.
Okres wylęgania 12-14 dni. Objawy: nagły początek, dreszcze, wysoka gorączka, bóle głowy, uczucie ogólnego rozbicia, nudności i wymioty. Po 4-5 dniach pojawia się charakterystyczna wysypka: drobna, plamista często krwotoczna, zajmująca rzutami całe ciało.
Równocześnie występują objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego tj.: zamroczenie, podniecenie, halucynacje (omamy), próby ucieczki z łóżka. Po ustąpieniu tych objawów, często zdarza się, że chorzy stają się apatyczni, popadają w stan anergii, mają obniżone ciśnienie tętnicze, może dojść nawet do zapaści.
Leczenie zawsze w szpitalu zakaźnym. Zapobieganie polega na zwalczaniu wszy, izolacji chorych, szczepieniach ochronnych. Choroba trwa 4-6 tygodni i pozostawia trwałą odporność , chociaż zdarzają się nawroty.
2) dur plamisty endemiczny, wywoływany przez Rickettsia typhi (mooseri) - źródło zakażenia stanowi szczur i inne małe gryzonie, przenosicielem jest pchła szczurza.
Obecnie w Wietnamie tyfus plamisty nie stanowi problemu, a możliwości zachorowania dla osoby przebywającej krótko są znikome.
Szczepionka: jest
D. GORĄCZKA DENGA (DENGUE FEVER)
Ostra wirusowa choroba zakaźna, występująca w dwóch postaciach: klasycznej łagodnej i krwotocznej z zespołem wykrzepiania wewnątrznaczyniowego. Chorobę tę wywołują wirusy z rodzaju Flavivirus, przenoszone na i z człowieka wraz z ukłuciem komara. Zachorowania występują głównie w Południowym Wietnamie, szczególnie w miastach. Postać krwotoczna ma zwykle nagły początek z gorączką, złym samopoczuciem, bólami głowy, mięśniowo -stawowymi (łamanie w kościach), objawami żołądkowo - jelitowymi, połączone z wysypką. Szybko dochodzi do zaburzeń immunologicznych. Zapobieganiem jest ochrona przed ukłuciem komarów przenoszących dengę (tylko 2 odmiany w Wietnamie! - niestety aktywne są one praktycznie całą dobę).
Przeciwskazania: nie należy zażywać leków pochodnych kwasu salicylowego np: aspiryna!
Brak szczepionki. W przypadku wystąpienia symptomów konieczne jest leczenie specjalistyczne.
E. GRUŹLICA (TB)
Szacuje się, że około 70 proc. populacji miało kontakt z prątkami gruźlicy, jednak wniknięcie prątków do organizmu nie jest jednoznaczne z zachorowaniem na tę chorobę. Jej przebieg uzależniony jest bowiem od wielu czynników indywidualnych, min.: stanu układu immunologicznego, wieku i uwarunkowań genetycznych. Początkowo choroba przebiega bezobjawowo, jednak z czasem pojawiają się symptomy takie jak:
- Prowadzący do utraty wagi brak apetytu
- Kaszel, któremu towarzyszy odksztuszanie
- Nocne poty
- Stany gorączkowe
- Osłabienie
- Szybkie męczenie
- Ból w klatce piersiowej
- Duszności
Gruźlica to choroba, którą najłatwiej zarazić się drogą kropelkową, toteż zakażeniu sprzyja kontakt z chorą, nie leczącą się osobą. Człowiek taki kichając, lub kaszląc uwalnia prątki gruźlicy, które unosząc się w powietrzu stanowią niebezpieczeństwo dla innych osób. Szacuje się, iż jeden prątkujący, nie poddany terapii człowiek może w ciągu roku zarazić nawet 15 osób. Zachorowaniu sprzyja:
- Obniżona odporność
- choroby takie jak : cukrzyca, pylica
- niedożywienie
Niekiedy do zakażenia gruźlicą dochodzi droga pokarmową, poprzez spożycie produktów zawierających prątki. Są to jednak incydentalne przypadki, ryzyko zakażenia się tą drogą zwiększa np. spożywanie niegotowanego, lub niepasteryzowanego mleka.
Pacjent obserwujący u siebie niepokojące objawy powinien zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, który może zlecić wykonanie badania RTG klatki piersiowej, badania odksztuszanej wydzieliny, czy przeprowadzenie testu tuberkulinowego. Próba tuberkulinowa będąca też elementem profilaktyki pozwala określić czy dany pacjent jest odporny na gruźlicę. Dodatni wynik próby świadczy o odporności organizmu, ujemny może być sygnałem jej wygaśnięcia. Jedną z nowszych metod diagnozowania jest zastosowanie techniki BACTEC pozwalającej wykryć kwasy tłuszczowe prątków.
Leczenie gruźlicy polega na przyjmowaniu zaleconych przez lekarza preparatów, bardzo ważne jest ścisłe przestrzeganie zasad terapii. Zwykle trwa ona około 6 miesięcy, chory przyjmuje kombinacje różnych, zazwyczaj dwóch lub trzech leków przeciwprątkowych. Niestety kuracja niesie ze sobą niekiedy skutki uboczne takie jak: uszkodzenia wątroby, nerek, zaburzenia żołądkowo- jelitowe. Chcąc uniknąć rozprzestrzeniania się choroby należy zadbać o jak najskuteczniejsze i najwcześniejsze diagnozowanie, które umożliwi szybkie podjęcie leczenia. Dbając o własne zdrowe trzeba pamiętać o szczepieniach ochronnych (szczepienia obowiązkowe w dzieciństwie!) oraz kontrolować stopień odporności organizmu poddając się próbom tuberkulinowym (dotyczy to głównie osób przebywających w Wietnamie długoterminowo, lub mających potencjalny kontakt z chorymi i nosicielami). Skuteczność szczepionki BCG to około 80 proc.
W Wietnamie podobnie jak na całym świecie następuje powrót gruźlicy. W Wietnamie chorują głównie osoby w wysokich grupach ryzyka na prowincji. Jednakże od pewnego czasu notuje się wzrost zachorowań na gruźlicę w miastach, w tym w Sajgonie.
F. GRYPA (INFLUENZA)
Bardzo rozpowszechniona choroba w Wietnamie. Symptomy choroby to: wysoka gorączka, bóle mięśni, katar, suchość gardła, brak apetytu, kaszel. Grypa występuje cały rok, jednak nasila się na wiosnę i jesienią podczas zmian pór roku. Przenoszona drogą kropelkową doskonale rozprzestrzenia się w miastach.
Leczenie ogranicza się do odpoczynku, oraz zażywania leków przeciwgorączkowych. Nieleczona grypa może powodować powikłania, warto więc zawsze skonsultować stan zdrowia z lekarzem.
Specyficzną odmianą grypy jest wirus H5N1 powodujący PTASIĄ GRYPĘ (AVIAN INFLUENZA). Szanse na zarażenie się tą odmianą są znikome. W obszarach podejrzanych o istnienie wirusa Należy unikać kontaktu z żywym drobiem (np. bazary, fermy) oraz stosować podstawowe zasady higieny i unikać jedzenia surowego mięsa drobiowego i jaj. Ptasia grypa jest hitem reklamowym stacji telewizyjnych - jednak od pojawienia się choroby zanotowano tylko kilka przypadków śmiertelnych - to znacznie mniej niż notuje się corocznie w Polsce przypadków powikłań pogrypowych. Przeciętny biznesmen nie ma ŻADNEJ SZANSY ZACHOROWANIA.
G. HIV / AIDS
AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome) jest zespołem nabytego niedoboru odporności, stanowi końcową fazę zakażenia wirusem HIV. Układ immunologiczny chorego staje się dysfunkcjonalny, pacjent zapada na różne choroby, m. in. na nowotwory, grzybice, zapalenie płuc, schorzenia te często doprowadzają do śmierci.
AIDS stanowi w Wietnamie duży problem, od kilku lat nawet kontrolowane przez państwo media przyznają, że problem AIDS dotyczy mieszkańców całego wietnamu niezależnie od miejsca zamieszkania, pochodzenia i statusu społecznego (jeszcze kilka lat temu w oficjalnej propagandzie miała to być choroba narkomanów i prostytutek). Problem wirusa nosicielstwa HIV jest szczególnie dotkliwy na prowincji, a kampanie prewencyjne nie przynoszą rezultatów. Obecnie ilość zakażonych wirusem HIV szacuje się na ponad 300.000 osób (dane ONZ na 2008), nieoficjalnie liczba ta jest 2-3 krotnie większa.
Ryzyko zakażenia HIV zależne jest od drogi zakażenia. Można zarazić się poprzez krew i produkty krwiopochodne, spermę, płyn przedejakulacyjny. Wśród dróg zakażenia najczęściej wymienia się: stosunek seksualny, stosowanie niesterylnych igieł i strzykawek, przetaczanie zakażonej krwi, bądź produktów krwiopochodnych, zabiegi akupunktury, skaleczenia i zadrapania w kontaktach z chorym.
Wirus HIV, po dostaniu się do organizmu, łączy się z komórkami wyposażonymi w receptor CD4. Są to najczęściej limfocyty. Przy udziale koreceptorów dochodzi do wniknięcia wirusa i rozpoczyna się jego namnażanie. U większości ludzi wspomniany proces przebiega bardzo intensywnie. W konsekwencji zmniejsza się liczba limfocytów w organizmie, układ odpornościowy staje się dysfunkcjonalny. Wirus ulega licznym modyfikacjom, szybko uodparnia się na leki.
Rozwój AIDS obejmuje następujące fazy:
• Wniknięcie wirusa do krwioobiegu;
• Okres inkubacji trwający 4 do 6 tygodni;
• Okres ostrych objawów zakażenia odnotowywany u 40- 80% pacjentów, pojawiają się, po czym samoistnie znikają objawy podobne do grypy, może wystąpić wysypka, zmiany w śluzówce jamy ustnej;
• Faza utajenia trwająca od kilku miesięcy do kilku lat;
• Etap objawów klinicznych, wśród których znajdują się: powiększeniu węzłów chłonnych, permanentne osłabienie, nocne poty; występują choroby dotykające również ludzi niezakażonych, ale trudniej i dłużej przebiegają
• Pełnoobjawowa choroba, następują zakażenia, które dla organizmu z uszkodzonym przez AIDS układem immunologicznym mają bardzo ciężki przebieg i zagrażają życiu; pojawiają się nawracające zapalenia płuc, ciężkie zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, nowotwory, demencja
* Zarazić można się również poprzez transfuzję krwi, przyjmowanie preparatów krwiopochodnych, podczas dializy. Niezwykle istotnym jest więc zachowanie najwyższych standardów bezpieczeństwa w szpitalach i innych placówkach zdrowia, jak również salonach kosmetycznych.
Szczepionka: brak
H. JAPOŃSKIE ZAPALENIE OPON MÓZGOWYCH (JAPANESE B ENCEPHALITIS) - JZOM
Japońskie zapalenie opon mózgowych – choroba wywoływana przez arbowirusy przenoszone przez ukłucia moskitów. W większości (>99,9%) przypadków zachorowanie przebiega bezobjawowo. Okres inkubacji wynosi od 6 do 16 dni. Zapalenie mózgu objawia się niecharakterystycznymi objawami zwiastunowymi przechodzącymi w aseptyczne zapalenie opon i (lub) mózgu. Niekiedy występują zespoły poliopodobne i ze strony przewodu pokarmowego (zwłaszcza u dzieci) oraz objawy dyzuryczne. Objawy mogą ustąpić samoistnie w przeciągu kilku dni, możliwa jest jednak śmierć. W Wietnamie choroba występuje głównie w obszarach górzystych na pograniczu z Laosem i Kambodżą w ograniczonym stopniu w delcie Mekongu i delcie Rzeki Czerwonej.
Powikłaniami przebytej choroby mogą być ataksja, parkinsonizm, osłabienie siły mięśniowej, otępienie, zaburzenia psychiatryczne.
Wynik badania na obecność RNA wirusa JE w płynie mózgowo-rdzeniowym czterech pacjentów, badanie RT-PCR z elektroforezą na żelu; pacjenci - linie 1-4; linia P - dodatnia kontrola; linie M - drabinki 100 pz.W diagnostyce JE stosuje się metody serologiczne. W MRI głowy pacjentów z japońskim zapaleniem mózgu obserwuje się obustronne zajęcie wzgórza i pnia mózgu
Szczepionka: jest
I. MALARIA
Malaria (zwana także zimnicą) jest niebezpieczną chorobą pasożytniczą występującą w ciepłych strefach klimatycznych. W Wietnamie malaria występuje niezależnie od pory roku w całym kraju poza dużymi miastami, okolicą delty Czerwonej Rzeki i rejonów nadmorskich centralnej części kraju; szczególnie wysokie ryzyko zachorowania dotyczy rejonów położonych poniżej 1500 m n.p.m. (powyżej tej wysokości praktycznie nie spotyka się komarów przenoszących malarię) na Płaskowyżu Centralnym (Dak Lak, Gia Lai, Kon Tum) oraz południowego wybrzeża. Mniejsze zagrożenie występuje w delatch Mekongu i Rzeki Czerwonej; w niektórych rejonach obserwuje się występowanie malarii opornej na liczne leki antymalaryczne (w tym takich muzealnych lekach jak LARIAM!). W przypadku podróży do rejonów zagrożonych malarią w Wietnamie zaleca się stosowanie środków ochrony przed ukłuciami komarów oraz profilaktycznych leków przeciwmalarycznych. Lekarze w Wietnamie ostrzegają przez profilaktycznym zażywaniem antybiotyków (np. DOKSYCYKLIN!)
Malaria jest chorobą wywoływaną przez pierwotniaki zwane zarodźcami malarii. Przenoszone są one przez komary i właśnie przez ukłucia tych owadów możemy zarazić się tym schorzeniem. Po okresie utajenia choroby, czyli min. 7 dni od momentu ukąszenia, pojawiają się dolegliwości. Oprócz charakterystycznej gorączki z dreszczami chory może skarżyć się na osłabienie, bóle mięśni i stawów, ale także biegunkę, nudności albo zaburzenia świadomości. Objawy schorzenia bywają bardzo różnorodne, co czasem prowadzi do pomyłki w diagnozie np. z gorączką Denga.
Zdarza się, że w niektórych przypadkach malaria ma ciężki i gwałtowny przebieg, a nawet prowadzi do śmierci, zwłaszcza u osób chorujących po raz pierwszy w życiu. Szczególnie groźne jest zarażenie zarodźcami z gatunku Plasmodium falciparum (a te właśnie występują na ww. obszarach Wietnamu), które w krótkim czasie może u podróżnika doprowadzić do malarii mózgowej albo niewydolności nerek z koniecznością dializy. Dlatego też przed wyjazdem w rejony występowania malarii należy wraz z lekarzem specjalistą ocenić ryzyko zachorowania w zależności od dokładnej trasy podróży, a także jej terminu, jako że najbardziej niebezpieczny pod tym względem jest koniec pory deszczowej (wrzesień - listopad).
Szczepionka: brak
J. SCHISTOSOMOZA (BILHARZIA)
Nazwa grupy chorób pasożytniczych wywoływanych przez rozdzielnopłciowe przywry z rodzaju Schistosoma. Schistosomatoza, bilharcjoza (łac. schistosomatosis, bilharziosis, ang. schistosomiasis) – nazwa grupy chorób pasożytniczych wywoływanych przez rozdzielnopłciowe przywry z rodzaju Schistosoma (Schistosoma japonicum i S. mekongi występują powszechnie w Wietnamie). Schistosomatoza jest obok malarii najpoważniejszym w skali światowej parazytologicznym problemem zdrowotnym.
Jaja przywry są wydalane z moczem lub kałem zarażonych ludzi lub zwierząt. Dalszy ich rozwój możliwy jest w słodkiej wodzie. Z jaja uwalnia się miracidium, które pływa poszukując ślimaka swoistego dla danego gatunku. Larwy przywry czynnie zarażają ślimaki (ślimaki płucodyszne nasadooczne z rodzajów Bulinus, Blomphalaria i Oncomelania), które są następnie żywicielami dla pokolenia partenogenetycznego. W żywicielu pośrednim miracidium przekształca się w sporocystę macierzystą. Sporocysta macierzysta wędruje do wątroby i trzustki gdzie przechodzi kolejną przemianę w sporocystę potomną i cerkarię. Cerkarie aktywnie przechodzą do wody, gdzie szukają żywiciela ostatecznego – człowieka. Przywra przenika do organizmu człowieka przez skórę, do powierzchownych naczyń krwionośnych. Przekształca się w migrujące stadium rozwojowe – schistosomulę, która dostaje się wraz z krwią do płuc, lewej części serca, dużego krwiobiegu i w końcu do wątroby. Wątroba jest miejscem osiągnięcia dojrzałości płciowej. Schistosomula żeńska łączy się z męską w parę i dalej dążą do układu żylnego pęcherza moczowego. Pasożyty rozmnażają się w świetle naczyń żylnych, a część jaj dostaje się do światła pęcherza moczowego lub jelita i z moczem lub kałem wydostaje się z organizmu człowieka.
Kontakt człowieka z wodą jest niezbędny do zarażenia się przywrami. Liczne zwierzęta, takie jak psy, koty, gryzonie, świnie, konie i kozy stanowią rezerwuar S. japonicum; rezerwuarem S. mekongi są tylko psy. Ostra schistosomatoza (gorączka Katayama) może wystąpić wiele tygodni po zarażeniu, zwłaszcza w przypadku zarażeń S. japonicum. Objawia się niecharakterystycznie: gorączką, kaszlem, bólem brzucha, biegunką, hepatosplenomegalią i eozynofilią. Niekiedy występuje zajęcie ośrodkowego układu nerwowego; choroba ziarniniakowa mózgu (S. japonicum), może doprowadzić do poprzecznego zapalenia rdzenia z porażeniem wiotkim. Przedłużająca się infekcja może wywołać reakcję ziarniniakową i włóknienie w zajętych narządach, co prowadzi do polipowatości jelit z krwistą biegunką (przede wszystkim S. mansoni), nadciśnienia wrotnego z krwawymi wymiotami i splenomegalią (S. japonicum), nadciśnienia płucnego (S. mansoni, S. japonicum, rzadziej S. haematobium), kłębuszkowego zapalenia nerek, zmian w ośrodkowym układzie nerwowym. Rzadkim powikłaniem jest przypadkowe dostanie się jaj Schistosoma do przysadki i w efekcie rozwinięcie karłowatości przysadkowej.
Diagnostyka choroby opiera się na badaniu moczu, kału lub zeskrobin błony śluzowej odbytnicy w kierunku obecności jaj. Są one zazwyczaj nieliczne i ich rozpoznanie polega na przeglądaniu krążków na których odfiltrowano mocz albo w mikroskopowym badaniu grubego rozmazu kału prześwietlonego (poddanego procesowi zwiększania przejrzystości) glicerolem (metody: Kato i Miury, Kato i Katza, technika Ritchiego). Mocz do badania parazytologicznego pobiera się między 12:00 a 15:00, a ilość kału pobieranego do badania koproskopowego wynosi 2-10 mg. Niekiedy znajduje zastosowanie test wylęgania miracidium (ang. miracidium-hatching test)] i metody serologiczne, dodatnie po 2-3 tygodniach od wystąpienia objawów.
Aby uniknąć zarażenia przywrą należy myć się jedynie przegotowaną lub przefiltrowaną wodą i unikać kąpieli w otwartych zbiornikach wodnych na obszarach endemicznego występowania choroby.
Leczenie, o ile choroba została prawidłowo i szybko rozpoznana, jest dosyć efektywne w oparciu o kombinacje leków. W przypadkach nietypowych i powikłanych rokowanie może być niepewne lub złe.
Szczepionka: brak
K. TĘŻEC
Tężec jest ostrą chorobą zakaźną wywoływaną przez beztlenową laseczkę Clostridium tetani, bytującą w jelitach oraz odchodach zwierząt i ludzi. U noworodków śmiertelność w przypadku zakażeń tężcem wynosi 90%. W Wietnamie zapadalność na tą chorobę znacznie zmniejszyła się, dzięki wprowadzeniu szczepień obowiązkowych. Warto jednak pamiętać o istniejącym niebezpieczeństwie dla osób z obniżoną odpornością. Należy doszczepiać się co 10 lat. Wybierając się do Wietnamu należy koniecznie sprawdzić datę ostatniego szczepienia lub otrzymania surowicy. W Wietnamie tężec jest chorobą śmiertelną - na którą umiera ponad 100 osób rocznie.
Do zakażenia dochodzi w wyniku kontaktu bakterii z uszkodzoną skórą – rana, otarcie naskórka. Do typowych dla tężca objawów należą: napady skurczów mięśni przechodzące w toniczny przykurcz zwłaszcza mięśni przełyku i karku, trudność w połykaniu, wysoka gorączka. Oprócz tych charakterystycznych dla tężca objawów można zaobserwować także objawy niespecyficzne, występujące w przebiegu wielu innych chorób takich jak: wzrost temperatury, dreszcze i ból gardła. Poważnym problemem mogą być skurcze mięśni krtani i oddechowych prowadzące do wystąpienia zagrażającej życiu ostrej niewydolności oddechowej. Stan taki wymaga bardzo szybkiej interwencji na oddziale intensywnej opieki medycznej do oddechu wspomaganego za pomocą respiratora włącznie.
Szczepionka: jest
L. SARS
SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome – Zespół ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej) – rodzaj nietypowego zapalenia płuc,czątkowe objawy zachorowania przypominają grypę. Mogą występować niektóre z objawów takich jak gorączka, bóle mięśniowe, osłabienie, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, kaszel, ból gardła i inne niecharakterystyczne objawy, łącznie lub osobno. Jednym objawem wspólnym dla wszystkich przypadków choroby jest temperatura powyżej 38°C. W dalszym okresie choroby dochodzi do duszności. Objawy chorobowe pojawiają się najczęściej w ciągu 2-3 dni po zakażeniu (najdłużej 13 dni).
W około 10-20% przypadków konieczne jest podłączenie chorego do respiratora. Badania wykonywane w celu rozpoznania SARS to przede wszystkim badanie RTG klatki piersiowej, a także badania krwi.
Objawy sugerujące zachorowanie na SARS to:
- wysoka gorączka (powyżej 38°C)'
W roku 2003 wystąpiła epidemia SARS w Hanoi. Zachorowało 63 osoby, 5 zmarło. Od tamtej pory pojawiły się sporadyczne przypadki. Obecnie możliwość zakażenia jest praktycznie zerowa.
M. WŚCIEKLIZNA (WODOWSTRĘT)
Wścieklizna to ostra wirusowa choroba zakaźna zwierząt ciepłokrwistych i człowieka atakująca ośrodkowy układ nerwowy. Wścieklizna to śmiertelna (z reguły kończy się śmiercią) zoonoza, cechuje się zapaleniem mózgu i rdzenia kręgowego. Wścieklizna jest jedną z najgroźniejszych chorób odzwierzęcych.
Człowiek zaraża się wścieklizną po pokąsaniu go przez chore zwierzę lub zanieczyszczenie ich śliną ran lub błony śluzowej człowieka. Wyjątkowo drogą powietrzną przez ślinę lub wydzielinę z jamy nosowej chorych zwierząt. Źródłem zakażenia wścieklizną są dziko żyjące zwierzęta mięsożerne, psy. koty, nietoperze, gryzonie. Rezerwuar stanowią zwierzęta dzikie (np. lisy, gryzonie, nietoperze). Należy zawsze pamiętać, że chore zwierzęta zachowują się inaczej niż zwykle. Podczas gdy normalnie cechuje je płochliwość i unikanie kontaktu z człowiekiem, to gdy są chore na wściekliznę wcale przed nim nie uciekają. Przeciwnie, są agresywne i atakują go, lub są nietypowo łagodne, pozwalając się złapać.
Groźne jest nie tylko pogryzienie, nie wolno dotykać gołymi rękami (np. ściągać skóry) padłego zwierzęcia. U chorego psa mogą wystąpić ataki szału, pies staje się otępiały, nieposłuszny. Rana, którą wirus wścieklizny wniknął do organizmu bardzo swędzi, i pies liże ją bez przerwy lub gryzie i rani aż do kości. Kłapie zębami i połyka niejadalne przedmioty (np. kamienie). Następują porażenia, może wystąpić zez rozbieżny, pies ma stale wysunięty język. W postaci cichej brak tych wszystkich objawów. Po 2 - 4 dniach choroby zwierzę pada.
U chorego człowieka choroba może trwać zaledwie kilka dni. Po okresie inkubacji mogącym wynosić od 3 tygodni do 1 roku, występują bóle głowy, gorączka, nudności, świąd w okolicy ukąszenia. Większość chorych ma ataki szału, występuje wodowstręt czyli gwałtowne skurcze gardła przy próbie połykania płynu. Objawy neurologiczne nasilają się, możliwe są omamy wzrokowe, ślinotok, porażenia i śmierć chorego człowieka.
W Wietnamie wścieklizna jest dużym problemem wśród głównie dzikich zwierząt. Jej nosicielami są bezdomne koty, psy, a także popularnie spotykane kuny, wydry, lisowate i kotowate żyjące w lasach, nietoperze, szczury i wolno żyjące małpy. Należy zachować ostrożność i zdrowy rozsądek szczególnie podczas wyjazdu na obszary zalesione oraz do parków przyrodniczych i ogrodów zoologicznych.
Szczepionka: istnieje
N. WZW A (ŻÓŁTACZKA A tzw. POKARMOWA)
WZW A (z ang. Hepatitis A Virus) - Jest przyczyną wirusowego zapalenia wątroby typu A, tzw. żółtaczki pokarmowej.Zakażenie następuje poprzez przewód pokarmowy, przez kontakt z wydzielinami chorego lub produktami zakażonymi (w Wietnamie głównie woda i żywność sprzedawana na ulicy). Na uwagę zasługuje fakt, że WZW A może przez długi czas utrzymywać się w środowisku przy dużej wilgotności. Czas wylęgania 2-6 tygodni.
Objawy wywoływane przez wirusa to osłabienie, senność, bóle głowy, brak apetytu, wstręt do potraw tłustych, czasami gorączka, pod koniec pobolewanie wątroby, żołądka. Typowymi objamawi są żółknięcie skóry oraz żółknięcie białek ocznych.Wirusa można wykryć za pomocą testu ELISA lub innych metod, wykorzystujących swoiste względem wirusa przeciwciała. Dodatkowo można wykorzystać testy na stężenie bilirubiny oraz transaminaz (ich wyższe stężenie świadczy o chorobach wątroby).
Wiele osób przechodzi żółtaczkę A w miarę bezproblemowo i nie stanowi ona obecnie zagrożenia życia. Mimo wszystko szczepienie i zapobieganie jest bardziej rozsądne niż leczenie.
Przeciwskazania: zachowanie podstawowych zasad higieny
Szczepionka: jest
O. WZW B (ŻÓŁTACZKA TYPU B tzw. WSZCZEPIENNA)
Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B) jest chorobą zakaźną – najczęstszą i najpoważniejszą formą infekcji wątroby na świecie. Wirus HBV przenosi się np. przez krew i inne płyny ustrojowe z organizmu matki do dziecka podczas ciąży lub przez bezpośredni kontakt z zainfekowaną krwią, kontakty seksualne bez zabezpieczenia, wprowadzanie dożylne lekarstw przez niesterylną igłę.
Wirus zapalenia wątroby typu B jest 50 do 100 razy bardziej zakaźny niż wirus HIV. Toteż do zakażenia może dojść wskutek:
- skaleczenia (naruszenia ciągłości skóry) lub błon śluzowych - instrumentami medycznymi i niemedycznymi - np. cążkami do wycinania skórek, w trakcie tatuażu, itp.
- przetoczenia zakażonej HBV krwi i jej produktów,
- zanieczyszczone igły i strzykawki u narkomanów;
- stosunki płciowe,
- zakażenia wewnątrzmaciczne w czasie ciąży oraz około- i poporodowe
Nie ma lekarstwa, które zwalczałoby wirusa powodującego WZW B, ale szczepienie może zapobiec infekcji. WZW B stanowi poważny problem w Wietnamie, nosicielami wirusa jest szacunkowo 30% populacji. Ponieważ początkowe stadium przebiega praktycznie bezobjawowo, wykrywane nosicieli jest możliwe tylko na podstawie testu krwi. Przewlekłe WZW B jest przyczyną ok. 80% przypadków raka lub marskości wątroby.
HBV jest trudne do wykrycia – aż u 40% zainfekowanych osób nie objawiają się żadne oznaki choroby aż do chwili, gdy przejdzie ona w stan przewlekły. Symptomy WZW B mogą również przypominać grypę, czasami pojawia się zażółcenie oczu, skóry, zmęczenie, bóle brzucha, spadek apetytu, katar, wymioty oraz bóle stawów. Od chwili infekcji HVB do wystąpienia symptomów może minąć od 45 do 180 dni. Początkowo choroba wchodzi w fazę ostrej infekcji. Jeśli wirus pozostaje w organizmie przez ponad 6 miesięcy bez leczenia, infekcja przechodzi w fazę przewlekłą. Przeciętnie od 15 do 25% pacjentów, u których wirusowe zapalenie wątroby typu B ma charakter przewlekły, umiera na schorzenia związane z wątrobą.
Każdy jest wystawiony na niebezpieczeństwo zakażenia wirusem HBV, ale grupę największego ryzyka stanowią ci, którzy nie zostali zaszczepieni przeciwko temu wirusowi. Ryzyko zakażenia podwyższa również używanie niesterylnych igieł lub częsta zmiana partnerów seksualnych. Bardziej narażeni na zakażenie są także pracownicy służb medycznych i niemowlęta, których matki zostały zainfekowane HBV.
Szczepionka: jest
P. WZW C (ŻÓŁTACZKA C)
Wirusowe zapalenie wątroby typu C - zwane jest także WZW C lub potocznie żółtaczką C wywołane jest zakażeniem przez wirus zapalenia wątroby typu C (HCV: Hepatitis C Virus). HCV jest małym organizmem, który ulega szybkim mutacjom. Istnieje w sześciu najważniejszych odmianach zwanych genotypami, oznaczanych numerami od 1 do 6. Identyfikacja genotypu u chorego jest bardzo ważna, ponieważ niektóre odmiany poddają się leczeniu łatwiej niż inne. Oznacza to, że czas leczenia będzie się różnić w zależności od stwierdzonego u danego pacjenta genotypu.
Ta postać zapalenie wątroby wyróżnia się tym, ze około 30 – 50 proc. zakażeń przebiega przewlekle, tli się przez dłuższy czas i po kilkudziesięciu latach może doprowadzić do marskości wątroby.
Zakażenie WZW typu C ma miejsce głównie:
1. W czasie leczenia szpitalnego, gdy przetaczana jest krew, dokonywana iniekcja, itp.
2. Endoskopia i dializa uznane są obecnie za główne drogi zakażeń w służbie zdrowia.
3. U kobiet, w sytuacji okołoporodowej, z matki na dziecko ( ryzyko takie kształtuje się w granicach 3-6%)
4. W trakcie zabiegu stomatologicznego, gdy nie zachowane są niezbędne warunki higieny
5. Możliwe jest też zakażenie u fryzjera i kosmetyczki ; zakażenia te są mało prawdopodobne, ale nie wykluczone.
6. Możliwe jest zakażenie na drodze seksualnej – chociaż ryzyko zakażenia tą drogą uważa się za znikome.
WZW typu C przebiega skrycie, maskuje się początkowo w sposób praktycznie bezobjawowy. Wiele osób zakażonych tym wirusem nie ma objawów i nie czuje się źle. Jedynie co 3 osoba zakażona odczuwa jakiekolwiek dolegliwości, które na dodatek nie wskazują na związek z wątrobą. Są to najczęściej: bóle mięśniowo-stawowe, osłabienie, nudności, trudności z koncentracją, zmiana zabarwienia moczu, świąd skóry, niepokój. Jeśli mamy podejrzenie zachorowania to potwierdzą to specyficzne przeciwciała w surowicy krwi (anty-HCV). Obecność materiału genetycznego wirusa (HCV RNA) w surowicy krwi dowodzi aktywnego zakażenia oraz możliwości przenoszenia zakażenia i rozwinięcia się przewlekłej choroby wątroby.
Zakażenie przebiega z różną dynamiką. Jedne z zakażeń przebiegają bardzo agresywnie, inne w sposób bardzo wolny, nie czyniąc większych szkód. Niestety, to zapalenie wątroby wyróżnia się również tym, ze ok. 4 na 10 zakażeń ma charakter przewlekły.
W Wietnamie problem WZW C jest problemem nowym - zakażonych jest szacunkowo 1% populacji
Szczepionka: brak
R. WZW E
Metody zakażenia i objawy podobnie jak żółtaczka A. Choroba często przebierga bezobjawowo. W Wietnamie występuje, czasami bywa mylona z salmonellą - szczególnie przez osoby szczepione na żółtaczkę A.
S. 'ŚWIŃSKA GRYPA' AH/1N1
W maju 2009 pojawiły sie pierwsze przypadki zachorowań na 'świńską grypę'. Choroba została przywieziona przez turystów z USA. Osoby zakażone zostały izolowane, a władze zastosowały wzmożone środki bezpieczeństwa (kamery termowizyjne na lotniskach, dodatkowe formularze zdrowotne, kwarantannę dla podejrzanych pasażerów). Nie odnotowano transmisji choroby lub kolejnych ognisk zapalnych. Nie zanotowano przypadków śmiertelnych!
CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ NIE SĄ TU OMAWIANE. OSOBY ZAINTERESOWANE ODSYŁAMY DO:
http://www.weneryczne.choroby.biz/
opracowanie: www.polviet.com
BIEGUNKA PODRÓŻNYCH (TRAVELLER'S DIARRHOEA)
Biegunka podróżnych dotyka praktycznie co drugą osobę która przyjeżdża do tropików. Przyczyną 'biegunki podróżnych' są zazwyczaj bakterie. Odmienna flora bakteryjna oznacza duże przygody dla naszego przewodu pokarmowego. Zazwyczaj biegunka ustępuje po 3-4 dniach. Jeżeli jednak ma ona długotrwały charakter lub bardzo ostry przebieg należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem jeszcze w Wietnamie. Zazwyczaj zalecana jest skuteczna kuracja antybiotykowa i dieta.
Istnieją sposoby, dzięki którym można próbować uniknąć biegunki podróżnych w krajach o niskim poziomie higieny. Oto one:
spożywaj zawsze świeżo przygotowane, gorące posiłki
unikaj potraw trzymanych długo w wątpliwych warunkach, bez chłodzenia
unikaj pożywienia, które nie było poddane obróbce termicznej – tj. potraw surowych, sałatek, nieobranych owoców itp
zwracaj uwagę także na czystość naczyń, na których podano posiłek
nie spożywaj posiłków przyrządzanych „na ulicy”
unikaj lodu dodawanego do napojów, jako że często przygotowywany jest on z wody o wątpliwej jakości
nie jedz niedogotowanych jajek, mięsa i owoców morza, unikaj niepasteryzowanego mleka i produktów z niego przyrządzanych
pij tylko gorące płyny lub napoje w fabrycznie zamkniętych butelkach lub przegotowaną bądź filtrowaną wodę
używaj uzdatnionej pod kątem drobnoustrojów wody do mycia zębów
Co robić aby ograniczyć skutki biegunki, która się pojawiła lub co robić aby uniknąć biegunki mimo nie przestrzegania zasad higieny (wiem, że trudno się oprzeć szklance świeżego soku z mango czy kokosa):
1. Pić do posiłków alkohol. W miarę możliwości szklaneczkę whiskey do wieczornej kolacji
2. Unikać jedzenia świeżych owoców szczególnie: mango, ananas, dragon fruit, papaya
3. Stosować loperamid po każdej wizycie w toalecie, DO SKUTKU.
4. Ograniczyć picie piwa, soków, napojów gazowanych i spożywanie nabiału.
5. Pić lekko słodzoną herbatę (zieloną lub czarną). Działanie stabilizujące
6. Zastosować dietę i /polecamy ZUPE PHO - nawet 3 razy dziennie/
7. Pić Coca - colę lub PEPSI. Działanie stabilizujące
AMEBOZY (CZERWONKI) i LAMBRIOZY
Amebozy i lambriozy są zakażeniem organizmu przez pierwotniaki ameby lub przez robaki z gatunku giardia lamblia. Przypadki zakażenia tego rodzaju zdarzają się w Wietnamie coraz żadziej. Warto znać symptomy, w razie wątpliwości należy udać się do lekarza i zasięgnąć porady medycznej:
- gorączka,
- ostra biegunka (często krwawa),
- ogólne zmęczenie,
- nudności
Zalecamy daleko posuniętą ostrożność w konsumpcji ŚLIMAKÓW RZECZNYCH w WIETNAMIE! Są to tradycyjni nosiciele ww/ drobnoustrojów.
Przeciwdziałanie i zapobieganie - opisano w części dotyczącej BIEGUNKI PODRÓŻNYCH
opracowanie: www.polviet.com
ALERGIE
Popularnym problemem w Wietnamie stają się alergie pokarmowe. Dotyczy to również wielu osób podróżujących do Wietnamu w celach biznesowych. Watro zwrócić uwagę na uczulenia skórne (szczególnie skóra rąk oraz twarzy). W Wietnamie najpopularniejszymi alergenami są:
- owoce (szczególnie mango i ananas)
- owoce morza (szczególnie krewetki i ślimaki)
- śierść zwierząt trzymanych w domach (małpki, kotowate, itp)
- orzeszki i tofu
Większość alegrii nie jest groźna, a objawy ustępują po kilku dniach.
HEAT RUSH
Popularne uczulenie słoneczne. Pojawia się szczególnie w letnim przesileniu MAJ - LIPIEC. Gdy temperatury osiągają prawie 40 C - a w nocy nie bywa chłodniej niż 30 C. Do tego dochodzi wysoka wilgotność. Skóra reaguje odczynem alergicznym - pojawiają się czerwone krostki lub plamy - zazwyczaj najpierw na rękach, potem na klatce piersiowej i nogach.
Początkowo wysypka wygląda strasznie - trochę jak różyczka, albo ospa. Nasila się szczególnie podczas jedzenia ciepłych posiłków, owoców oraz spożywania napojów alkoholowych i kawy (w tym piwa!). Jako antidotum polecamy jedzenie zimnych posiłków, picie dużej ilości napojów (herbata, woda z lodem), częste branie zimnych pryszniców oraz spanie w klimatyzowanych pomieszczeniach.
Heat rush zazwyczaj znika po wyjeździe z Wietnamu, często jeszcze w samolocie.
opracowanie: www.polviet.com
SZPITALE I KLINIKI - HCM CITY
FV HOSPITAL
6 Nguyen Luong Bang, District 7, HCM City
tel: (08) 411 3333; www.fvhospital.com
EMERGENCY: (08) 411 3500
FV SAIGON CLINIC
2nd floor, CITILIGHT Tower, 45 Vo Thi Sau, District 1, HCM City
tel: (08) 290 6167
FV jest największym zagranicznym szpitalem w Sajgonie. Oferuje pełną pomoc doraźną, w tym również bardzo szybką i kompetentną w przypadkach nagłych. Szpital ma własne zaplecze medyczne oraz wydział IOM. FV wykonuje wiele zabiegów operacyjnych samodzielnie. Poza angielskim, większość pracowników szpitala mówi po francusku.
VICTORIA HEALTHCARE INTERNATIONAL CLINIC
79 Dien Bien Phu, District 1, HCM City
tel (08) 910 4545, www.victoriavn.com
Victoria jest kliniką specjalizującą się w Ginekologii, Pediatrii, Chorobach Wątroby i Przewodu Pokarmowego oraz Internie. Lekarze mówią po angielsku.
DIAG HEART
146 An Binh, Ward 7, District 5, HCM City
tel: (08) 296 21 26; www.diag-center.com
EMERGENCY: (090) 9610 759
Klinika specjalizuje się w diagnozowaniu i leczeniu chorób układu przemiany materii, chorób serca oraz Internie. Język angielski.
CMI - Centre Medical International
1 Han Tuyen, District 1, HCM City
tel: (08) 827 23 66; www.cmi-vietnam.com
Klinika położona w centrum miasta. Wielobranżowa przychodnia lekarska. Języki dostępne to angielski i francuski
COLUMBIA ASIA GIA DINH INTERNATIONAL HOSPITAL
1 No Trang Long, District Binh Thanh, HCM City
tel: (08) 803 0678
COLUMBIA ASIA SAIGON INTERNATIONAL CLINIC
8 Alexandre de Rhodes, District 1, HCM City
tel (08) 823 88 88, www.columbiaasia.com
Klinika i szpital. Szeroki zakres pomocy lekarskiej. Szpital specjalizuje się w CHIRURGII OGÓLNEJ, CHIRURGII PLASTYCZNEJ, GASTROSKOPII i KOLONOSKOPII. Klinika z kapitałem amerykańskim - język angielski.
HCMC FAMILY MEDICAL PRACTICE & FAMILY DENTAL PRACTICE
Diamond Plaza, 34 Le Duan, District 1, HCM City
tel: (08) 822 78 48, www.vietnammedicalpractice.com
Klinika położona w centrum miasta. Doraźna pomoc medyczna, szczególnie w przypadkach złamań, zatruć, chorób przewodu pokarnowego. Klinika posiada specjalistów z dziedziny PEDIATRII, CHIRURGII, INTERNY, DERMATOLOGII, CHORÓB TROPIKALNYCH. Klinika otworzyła centrum monitoringu zdrowia - CARE 1 MEDICAL PRACTICE. Dyrektor kliniki, Doktor Rafi Kot mówi po polsku. Po wcześniejszym umówieniu się można skorzystać z jego konsultacji. W klinice można porozumiewać się m. in. po: angielsku, francusku, niemiecku i hiszpańsku.
SOS - INTERNATIONAL
65 Nguyen Du, District 1, HCM City
tel: (08) 829 85 20, www.internationalsos.com
Oddział międzynarodowej sieci klinik. Sajgoński oddział zlokalizowany jest w centrum miasta - można tu uzyskać pomoc doraźną lub skorzystać z porad specjalistów.
HEALTH SOLUTIONS - FAMILY CARE INTERNATIONAL CLINIC
35 Pham Ngoc Thach, Ward 6, District 3, HCM City
tel: (08) 822 27 13, www.healthsolutionsvn.com
AN SINH HOSPITAL
10 Tran Huy Lieu, Ward 12, District Phu Nhuan, HCM City
tel: (08) 845 77 77, www.ansinh.com.vn
W pełni wietnamski szpital prywatny. Posiada duże zaplecze sprzętowe oraz przeprowadza wiele zabiegów medycznych i operacji. Posiada specjalistów z dziedziny INTERNY, PEDIATRII, GINEKOLOGII, DERMATOLOGII i CHIRURGII. W szpitalu znajduje się duży oddział IOM oraz GINEKOLOGIA i POŁOŻNICTWO. Szpital przeprowadza zabiegi laserowe korekt wzroku, laserową dermatologię oraz chirurgię plastyczną. Szpital polecamy szczególnie osobom posiadającym niskobudżetowe ubezpieczenia lub płacącym gotówką za usługi medyczne. Większość lekarzy i obsługi mówi po angielsku.
EUROPEAN DENTAL CLINIC
127 Dien Bien Phu, District 1, HCM City
tel: (090) 95 51 916,
EMERGENCY: (091) 87 49 204
Klinika obsługuje w językach angielskim i francuskim
MAPLE HEALTHCARE - DENTAL CLINIC
72 Vo Thi Sau, District 1, HCM City
tel: (08) 820 19 99, www.maplehealthcase.net
Obsługa w języku angielskim. Klinika oferuje szeroką gamę usług dentystycznych. M.in. implanty, stomatologię estetyczną oraz zabiegi laserowe.
SZPITALE I KLINIKI - HANOI
HANOI FAMILY MEDICAL PRACTICE
Van Phuc Compound, 298I Kim Ma, District Ba Dinh, Hanoi
tel: (04) 843 07 48, www.vietnamfamilypractice.com
HANOI FAMILY DENTAL PRACTICE
Van Phuc Compound, 298D Kim Ma, District Ba Dinh, Hanoi
tel: (04) 823 02 81
SZPITALE I KLINIKI - DANANG
DANANG FAMILY MEDICAL PRACTICE
50-52 Nguyen Van Linh, Ward Nam Duong, District Hai Chau, Danang
tel: (05) 115 82 699, www.vietnamfamilypractice.com
EMERGENCY: (05) 115 82 699
Dane zawarte w tekście są jedynie zbiorem ogólnym informacji. Stanowią one wjedynie wskazówki dla podróżników - nie są jednak wyznacznikiem obowiązujących standardów medycznych. Zawsze należy zasięgnąć opinii lekarskiej przed wyjazdem do Wietnamu, najlepiej u specjalisty z zakresu medycyny tropikalnej. Informacje w tekście nie stanowią alternatywy do informacji podawanych przez uprawnione do tego ośrodki medyczne oraz sanitarno-epidemiologiczne. Indywidualne obserwacje i przypadki mogą być różne od opisanych w tekscie - należy zawsze podchodzić do informacji ogólnych z należytym dystansem i uwzględnić własny stan zdrowia przed wyjazdem.
|